به گزارش جام نیوز، سخنان دکتر ولایتی در برنامه شناسنامه صدا و سیمای جمهوری اسلامی که با انتقاد از رویه چند سال اخیر در مذاکرات هسته ای گفته بود "کیفیت مذاکرات هم باید درست باشد" و "باید با شش کشور جداگانه مذاکره داشته باشیم" برخی رسانه های غربی؛ همچون روزنامه گاردین و واشینگتن پست را بار دیگر به سمت موضوع گفت و گوی مستقیم ایران و آمریکا سوق داد؛ موضوعی که پس از گفت و گوی تلفنی روحانی و اوباما و گفت و گوی رو در رو و تلفنی ظریف و کری، دیگر چندان جلب توجه نمی کند.
نکته ای که دکتر ولایتی در سخنانش مطرح کرد این بود که تیم مذاکره کننده ایران باید با گفت و گوهای جداگانه با شش کشور، از اختلافات آن ها به نفع منافع جمهوری اسلامی استفاده کند و با رایزنی های دیپلماتیک از اتحاد آن ها علیه ایران جلوگیری کند.
سایت روزنامه گاردین(guardianlv) در مطلبی که روزآن لاین ترجمه کرده، نوشته است:
طبق آخرین اظهاراتی که از ایران شنیده می شود، ایران می خواهد در مورد برنامه های اتمی اش بطور مستقیم با آمریکا مذاکره کند. این نشان می دهد که رهبران ایران می خواهند بدون مداخله کشورهای دیگر مثل فرانسه و آلمان، وارد گفتگوي مستقیم با آمریکا شوند.
بعد از مذاکرات چهار روزه بین ایران و شش قدرت جهان، در روز ۲۴ نوامبر یک توافقنامه موقت در ژنو به امضا رسید.
طبق مفاد این توافق، ایران باید برنامه هاي اتمی اش را در ازای کاهش تحریم های آمریکا و اروپا به مدت شش ماه متوقف کند. این قدم بزرگی است که در ژنو برداشته شد اما اقدامات اخیر ایران به زعم منتقدان سیاسی، پاسخی است به اصرار سنای آمریکا بر اعمال تحریم های شدیدتر علیه ایران. اکثر سناتور های آمریکا برسر تشدید تحریم ها توافق کرده اند تا بتوانند به این وسیله ایران را وادار کنند که دست از برنامه های اتمی اش بردارد.
این درحالی است که دولت اوباما می خواهد سناتور ها خویشتنداری کنند و بگذارند تا گفتگو ها ادامه پیدا کند.
ایران تاکید دارد که برنامه هاي اتمي اش صرفا صلح آمیز برای تولید برق و تحقیقات پزشکي است. از سوي دیگر کشورهایی مثل اسرائیل معتقدند که ایران کشور سرکشی است که در پی ساختن بمب اتمی است. اسرائیل از حمایت کشور های سنی برخوردار است که آنها نیز برنامه های ایران را صلح آمیز نمی دانند.
گفتگو بین شش قدرت جهان و ایران قرار است روز ۳۰ دسامبر بعد از تعطیلات کریسمس، از سر گرفته شود. این دیدار از دید بسیاری ممکن است منجر به شکست یا موفقیت مذاکرات شود. اگر سناتور های آمریکا به فشار خود بر روی ایران ادامه بدهند، برخی از تحلیلگران معتقد هستند که ایران به احتمال زیاد در مذاکرات شرکت نخواهد کرد. این پایانی است برای توافقنامه ژنو که در ۲۴ نوامبر به امضا رسید.
بسیاری خواسته فعلی ایران را نتیجه مستقیم ایران مبني بر نگرانی های سنا از برنامه های اتمی این کشور تلقی می کنند. تحلیلگران سیاسی می گویند که موضعگیری اخیر سناتور های آمریکایی، باعث می شود که ایران روند غنی سازی اورانیوم را از سر بگیرد. بعلاوه، ایران پیشرفت های زیادی در تولید سوخت مایع موشک کرده و همچنین موفق شده است که یک میمون را به فضا بفرستند و سالم به زمین برگرداند.
تاریخ قضاوت خواهد کرد که آیا اقدام آمریکا و متحدانش و برگرداندن ایران بر سر میز مذاکرات،یک اقدام موثر بود یا یک تمرین دیپلماسی بیهوده. کشورهایی مثل اسرائیل معتقدند که حمله نظامی به ایران گزینه بهتری است. نتیجه هرچه باشد، ایران در حال حاضر خواستار گفتگوی مستقیم با آمریکا در مورد برنامه های اتمی اش است که به نظر می رسد تنها راه رو به جلو باشد.
سایت روزنامه واشینگتن پست(washingtonpost) نیز، سخنان دکتر ولایتی را به درخواست جمهوری اسلامی مرتبط کرده و نوشته است: «به رغم مانورهای دیپلماتیک هسته‌ای، مشاور رهبر ایران روز جمعه خواستار مذاکره مستقیم با آمریکا جدا از مذاکرات با شش قدرت جهانی شد.
علی‌اکبر ولایتی به رسانه‌های ایران گفت، تهران از مذاکرات جداگانه با آمریکا و پنج قدرت دیگر سود می‌برد چون هر کشور منافع جداگانه‌ای در مورد مسایل مختلف بین‌المللی دارد.»
گفتنی است دکتر ولایتی در گفت و گویش با صدا و سیما با توجه به تجربه اش از دیپلماسی بین المللی گفته بود: «مبنا این است که دیپلماسی را با دیپلماسی پاسخ دهیم. اگر طرف مقابل با تدبیر و پیچیدگی عمل می‌کند ما هم باید با تدبیر و پیچیدگی عمل کنیم.»
وی همچنین افزود: «اگر با تک‌تک ۶ کشور عضو ۱+۵ تعامل نداشته باشیم و با آنها مذاکرات دو به دو نکنیم، وقتی ما یک سر میز می‌نشینیم و ۶ کشور آن سوی دیگر می‌نشینند، آنها نهایت تلاش و هماهنگی را کرده‌اند و ما هیچ کار موثری نکرده‌ایم، روش غلطی است.»
و در نهایت تأکید کرد: «هر کدام از این کشورها ویژگی‌ها و منافعی دارند و ۱۰۰ درصد منافع اینها بر هم منطبق نیست ما اگر کاری کنیم که این شش کشور که در بسیاری از موارد با هم اختلاف نظر دارند بر سر مخالفت با ما به اشتراک برسند، پس در کار ما عیبی وجود دارد. ما چه کرده‌ایم که شش کشور مختلف‌الجهت به لحاظ سیاسی و بین‌المللی در معدود مسایلی با هم به اتفاق نظر برسند که یکی از آنها مخالفت با ایران است ... دیپلماسی یعنی اینکه از اختلافات اینها استفاده کنیم.»