خواجه عبدالله انصاری از عرفای بزرگ قدیم است که آثاری شامل وعظ و خطابه و تذکیر و تفسیر و حدیث و کلام و اخلاف و عرفان و معارف الهی و بیان امور و تعالیم طریقت و ترجمۀ حال و نقد اقوال مشایخ صوفیه از او بر جای مانده است. در هر میدانی او استادی توانا و آشنا با فنون ادب و قواعد بلاغت است. او آگاهانه در تغییر شیوههای نثر می‌کوشد تا راه‌های نو را برای آیندگان بگشاید. این تلاش و جستجو نه‌تنها در آرایش نثر و بهره‌گیری از سجع و قرینه و توازن و جناس و کاربرد صنایع ادبی دیگر دیده می‌شود، بلکه در آمیزش نثر و شعر چه در صورت و چه در معنی مشاهده می‌شود.