دکتر علی اکبر ولایتی در این کتاب یکایک علوم و فنونی را که علمای شیعه یا در آن‌ها پیشگام بوده‌اند و یا آن‌ها را به مراتبی بسیار والا و برجسته رسانده‌اند پرداخته و شرح زندگانی و خدمات ارزشمند تک تک علما و دانشمندان هر رشتۀ علمی را به تفصیل و با ذکر اسناد و مدارک آورده، و آرا و آثار آنان را مورد بحث قرار داده است. این کتاب در صدر موفق‌ترین و پرفروش‌ترین آثار منتشر شده در سال‌های اخیر در حوزۀ تبیین علمی نقش شیعه در فرهنگ و تمدن اسلام و ایران قرار گرفته و به زبان‌های عربی، ترکی، انگلیسی، فرانسه و روسی ترجمه شده است. موفقیت این اثر به سبب توجه خاص دکتر ولایتی به محوریت ایرانیان در پیروی از افکار و اندیشه‌های والای اهل بیت (ع)، و غافل نشدن از نقش آنان در تکوین فرهنگ و تفکر شیعه بوده است. دکتر ولایتی در این اثر هویت ایرانی امروز را آمیخته‌ای همگون و غیرقابل انفکاک از دو عنصر اساسیِ میهنی و مذهبی معرفی می‌کند و غنای فرهنگی ایرانیان شیعه را علت اصلی دوام ایران در فراز و نشیب حوادث تاریخی می‌داند.