در تذكرة اختر نام او را محمد رضي نوشته اند. از سال تولدش آگاهي نداريم. بعد از وفات پدرش، در دولت كريمخان زند به منصب استيفاي خاصه رسيد و به اقتضاي فضل و دانش خود مناصب و مقام هاي عالي يافت. پس از درگذشت كريمخان زند و پايان سلسله زنديه و آغاز دوره قاجاريه، در دربار فتحعلي شاه قاجار (حكومت: 1211 – 1250ق) به كار مشغول شد و در شمار وزراي كبار دربار درآمد و خاقان مغفور او را به افتخار خنجر مرصع مفتخر ساخت. معروف است كه ميرزا رضي در شرفيابي هاي رسمي از يك طرف لوله كاغذ و از طرف ديگر خنجر به كمر مي زده است. نقل كرده اند كه همان اوقات كه اين خنجر به او مرحمت شده بود، در وقت سلام كه خواص براي شرفيابي آماده شده بودند، يكي از آنها، كه حسدي در دل داشت، بر اين حالت اجتماع كاغذ و خنجر در يك كمر به تمسخر نگاهي كرد. ميرزا متوجه شد و به حاضران گفت: من تعجب دارم از اين كه اشخاصي را 30 سال ديده ام كه بي استحقاق و سواد لوله كاغذ به كمر زده اند و هيچ به آنها نخنديده ام و حالاكه من، به امتثال امر و استحقاق خود، خنجري مرحمتي به كمر زده ام، بر من مي خندند.

خانواده ميرزا رضي همه اهل فرهنگ و ادب بودند و در دستگاه سلطان مقام داشتند؛ از جمله ميرزا رفيع و ميرزا شفيع.

ميرزا رضي خطوط نستعليق و شكسته و نسخ را به نيكويي مي نوشت و در شعر «بنده» تخلص مي كرد. در نستعليق نويسي مقامي بلند دارد و چنان خط را محكم مي نوشت كه مانند ندارد. از آثار به جا مانده از او يك نسخه ديوان فتحعلي شاه است كه در كتابخانه كاخ موزه گلستان نگهداري مي شود. اين اثر به قلم كتابت خوش نوشته شده و تاريخ آن سال 1295 ق است.

ميرزا رضي مردي كم حوصله و تندخو بوده و به شعر و شاعري كمتر رغبت داشته است. گاهي به امر شاه قصيده يا شعري به فارسي و تركي و عربي مي سرود. از تاليفات او مي توان به زينئ التواريخ، كه تاريخ مبسوطي است و به دستور فتحعلي شاه تدوين يافته، اشاره كرد.

در تاريخ وفاتش اختلاف است. در تهران درگذشت. پس از مرگ، جنازه او را به فرمان سلطان (فتحعلي شاه) به نجف بردند و در آنجا به خاك سپردند.

پسر او ميرزا رضا وزير وظايف، ملقب به محتشم الملك است. نوه ميرزا رضي آذربايجاني، كه همنام وي نيز بود، نستعليق را خوش مي نوشت و در شكسته دستي قوي داشت. نام رضي و رضا در اجداد اين خاندان مكرر است و نام خانوادگي اولاد و احفاد ميرزا رضا وزير وظايف، محتشم الملك و محتشمي است.

٭ به نقل از كتاب «تقويم تاريخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ايران»