ظاهراً، ابن‌ فقیه آثاری داشته که اکنون در دست نیست و تنها یکی از تألیفات او، یعنی البلدان، آن هم به‌صورت خلاصه، باقی مانده است. البلدان به عربی است. تاریخ نگارش آن را اغلب منابع سال 289 یا 290 ق دانسته‌اند... این کتاب ابن ‌فقیه را در پنج مجلد و حاوی دو هزار صفحه نوشته‌اند...

اصل البلدان در دست نیست، ولی تلخیص ابوالحسن علی ‌بن جعفر شرزی (ﺷﻴْﺮَﺯﻯ، شیرازی) از آن باقی است. دخویه این خلاصه را چاپ کرده و مقدمه‌ای بر آن نوشته است. از این تلخیص سه نسخه برجای مانده است، افزون بر آن، نسخه‌اي از البلدان در کتابخانة آستان قدس رضوی در مشهد نگه‌داري مي‌شود و اطلاعات باارزشی دربارة عراق و نواحی آسیای مرکزی دارد...

ابن ‌فقیه، در کتاب البلدان، به وصف کشورهایی چون ایران، عربستان، عراق، شام، مصر، روم، جزیره و نوبه و حبشه پرداخته و از مغرب و اندلس و سودان فقط مختصری آورده است. در این میان، ایران بزرگ‌ترين سهم را به خود اختصاص داده است.از آن‌ جا که مطالب البلدان تاحدی به نوشته‌های جاحظ، نویسنده و ادیب و دانشمند بصری، نیز نزدیک است، برخی مؤلفان از جمله ﻣﻘْدﺳﻰ، ابن‌فقیه را مقلد جاحظ دانسته‌اند...

در کتاب ابن‌فقیه، اطلاعات بسیاری به چشم می‌خورد. برای نمونه، از رواج علامت هلال ماه در میان مسلمانان سخن گفته و نوشته است که مسلمانان علامت هلال ماه را، که پیش از آنان در عهد ساسانیان معمول بود، به‌منزلة نشانه‌ای از اسلام در برابر علامت صلیب مسیحیان به‌کار می‌بردند. یا این‌که از وجود مسجدی در کنار کلیسا، در شهر حمص یاد کرده است. این نکته یادآور گفتة بارتولد، خاورشناس روسی، است مبتنی بر این‌که در قرن دهم میلادی مسلمانان و مسیحیان در زیر یک سقف به عبادت می‌پرداختند (رضا، ج 4، ص 411؛ ابن‌ فقيه، ص 112؛Bartold, vol. I, p. 489).

ابن ‌فقیه، همانند ابن ‌خردادبه، جغرافی‌دان ‌ایرانی، یعقوبی، مورخ و جغرافی‌دان ایرانی، و ابن ‌رُسته، دانشمند ایرانی قرن سوم هجری، کوشیده است تا مطالب منظمی از اوضاع قومی و نظام اداری سرزمین‌های اسلامی عرضه ‌کند.برخی نوشته‌های ابن ‌فقیه گرچه افسانه به‌نظر می‌رسد، ولی از نظر تاریخی اهمیت دارد؛ مثلاً، قدیمی‌ترین شرح دربارة سمرقند در عهد اسلامی از ابن‌فقیه است. 

وی از ذوق ادبی و تمایلات جوامع روشنفکری عربی‌زبان اواخر قرن سوم هجری نیز تصویر روشنی عرضه کرده است و بسیاری از افسانه‌ها، اعتقادات و فرهنگ عامة زمان خود را در این کتاب آورده است.گرچه نوشته‌های ابن‌فقیه را نمی‌توان از دیدگاه جغرافیایی در حد آثار برخی جغرافی‌نگاران هم‌زمان وی به‌شمار آورد، با این وصف، از دیدگاه فرهنگی و تاریخی در بعضی موارد برتر از آن‌هاست (رضا، همان، ص 410؛ مقدسي، ص 5). 

ابن ‌فقيه، مختصر كتاب البلدان، به‌كوشش دخويه، ليدن، 1967.

ابن‌ نديم، الفهرست، ترجمة محمدرضا تجدد، تهران، اميركبير، 1366 ش.

اثرآفرینان، «ابن‌فقیه همدانی، ابوبکر»، زیر نظر محمدرضا نصیری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ج 1، 1384 ش.

دایرةالمعارف فارسي، به سرپرستي غلامحسين مصاحب، تهران، اميركبير، ج 2، 1380 ش.

رضا، عنایت‌الله، «ابن‌فقیه، ابوبکر»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج4، 1370 ش.

سجادي، صادق، «البلدان»، فرهنگ آثار ايراني، اسلامي، به سرپرستي احمد سميعي، تهران، سروش، ج 1، 1385 ش.

ماسه، هانری، «ابن‌فقیه»، دانشنامة ایران و اسلام، زیر نظر احسان یارشاطر، تهران، بنیاد ترجمه و نشر کتاب، ج 5، 6، 1356 ش.

مقدسي، محمد بن احمد، احسن التقاسيم، به‌كوشش دخويه، ليدن، 1906.Bartold, V. V., "Turkestan v pokhu mongolskogo nashestviya”, Sochineniya, Maskva, 1963, vol. I.