به گزارش ایرنا، «علی اکبر ولایتی» روز شنبه در نشستی با عنوان «منافع بهینه ایران در دریای خزر چیست و چگونه تامین می گردد؟» افزود: بنای توسعه طلبی ناتو و آمریکا به سمت شرق است و حضور آنها در افغانستان هم گویای این موضوع است و منافع مشترک ایران و روسیه و دیگر کشورهای حوزه خزر اقتضا می کند که اجازه ندهند تا ناتو و آمریکا توسعه طلبی های خود را به سمت شرق گسترش دهند.

ولایتی گفت: در سال های اخیر بعد از فروپاشی شوروی سابق و شکل گرفتن 12 کشور مشترک المنافع بین ایران و اکثر این کشورها، روابط بسیار دوستانه ای برقرار شد و موضوعاتی چون حسن همجواری و وجود زبان، دین و فرهنگ مشترک بین ایران و این کشورها این ضرورت را ایجاب می کند که ما روابط و همکاری های گسترده ای با کشورهای مشترک المنافع به ویژه کشورهای حوزه خزر و روسیه داشته باشیم.

ولایتی با اشاره به تحولات منطقه خاورمیانه، قفقاز و آسیای میانه و به ویژه تحولات جاری در سوریه و اوکراین، گفت: این تحولات اقتضا می کند که پنجمین اجلاس سران کشورهای حاشیه خزر که قرار است مهرماه سال 93 در آستاراخان روسیه برگزار شود، نسبت به چهار اجلاس قبلی سران با حساسیت بیشتری مسائل منطقه خزر را مورد توجه قرار دهد و اهمیت بیشتری به آن داده شود.

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین با یادآوری قراردادهای سال 1921 و 1940 بین ایران و شوروی سابق، گفت: این قرادادها تا به امروز تنها قرارداد رسمی و معتبر که در خصوص دریای خزر امضا شده و تا زمانی که قرارداد معتبر و رسمی دیگری درباره رژیم حقوقی دریای خزر امضا نشود، هرگونه تصمیمی درباره خزر باید بر مبنای قراردادهای 1921 و 1940 باشد.

وی افزود: برخی کشورهای حوزه خزر معتقدند که باید منابع زیرسطحی خزر بین پنج کشور تقسیم شود و آب های خزر به صورت مشترک مورد استفاده قرار گیرد و برخی نیز معتقدند که آب های خزر نیز باید بین پنج کشور تقسیم شود.

ولایتی گفت: هرگونه تصمیم گیری قطعی در این باره نیازمند امضای یک قرارداد معتبر و رسمی جدید میان کشورهای حوزه خلیج فارس است.

وی تاکید کرد:اظهارنظر درباره رژیم حقوقی دریای خزر بدون در نظر گرفتن نظر همه کشورهای این حوزه مفید نخواهد بود.

ولایتی تصریح کرد: اینکه برخی از کشورهای حوزه خزر بگویند که چون ایران در جنوب از طریق سواحل طولانی با آب های آزاد راه دارد و به این دلیل دیگر کشورهای کوچک حوزه خزر باید سهم بیشتری از خزر داشته باشند، اصلا حرف درست و منطقی نیست.

وی دریای خزر را یک میراث بشری دانست که باید با احتیاط، دقت و قوت با مسائل آن برخورد شود.

ولایتی اظهار داشت: در سال های گذشته شرکت نفتی بریتیش پترولیوم (BP) قراردادی با جمهوری آذربایجان برای استخراج نفت امضا کرده بود، این قرارداد صرفا محدود به استخراج نفت نمی شد و اگر اجرایی می شد، تبعاتی داشت و به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران موضع بسیار خوب و محکمی در قبال آن گرفت و مانع از اجرای این قرارداد شد.

وی در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد: ضمن اینکه باید از خزر مراقبت کنیم در عین حال باید مراقب روابط خود با همسایگان خزری باشیم و دقت کنیم تا مسائل مربوط به خزر باعث بروز مسائل و اختلافات میان کشورهای حوزه خزر نشود و انجام این مهم فقط در سایه گفت و گوهای مستمر بین این کشورها امکان پذیر است.