علي‌اکبر ولايتي

دکتر علي‌اکبر ولايتي سال گذشته براي اولين بار از ماجراي سيگار کشيدنش در سازمان ملل پرده برداشت. ولايتي گفت که مرداد سال 67 وقتي به نيويورک رفته بود تا براي نخستين ‌بار مذاکراتي را درباره قطعنامه 598 با خاوير پرزدکوئيار، دبيرکل سازمان ملل انجام دهد، خبر دار شد که منافقين به ايران حمله کردند. وي مي‌گويد: «اين ناجوانمردي و نفاق از يک طرف و از سوي ديگر مسئوليتي که بر دوش من گذاشته شده بود... بسيار مسئوليت سنگيني بود و وقتي يکباره با چنين عهد‌شکني و نفاق مواجه شدم، ديگر تحمل نياوردم و از کسي که در کنارم بود سيگاري گرفتم و روشن کردم.» البته دکتر که خودش پزشک است، ادامه داد: «به هر حال سيگار بسيار مضر است، سرطان‌زا است و عوارض زيادي دارد.»

کمال خرازي

پس از حمله آمريکا به افغانستان، خاتمي رئيس‌جمهور وقت کشورمان به همراه دکتر کمال خرازي، وزير خارجه وقت براي شرکت در مجمع عمومي سازمان ملل به نيويورک سفر مي‌کند. در آن نشست قرار شد اولين نشست مقامات ايران و آمريکا در سطح وزراي خارجه برگزار شود. مادلين آلبرايت، وزير خارجه وقت آمريکا مي‌گويد: «کوفي عنان من را فراخواند و به من گفت بد نيست که زمان برگزاري مجمع عمومي سازمان ملل، کميته افغانستان در سطح وزيران امور خارجه تشکيل جلسه دهد، به اين ترتيب من و وزير خارجه ايران در يک اتاق مي‌نشستيم.» مادلين آلبرايت در ابتداي اين جلسه با توجه به سابقه ديپلماتيک کمال خرازي مي‌گويد: «چه خوب است ديپلمات‌هايي که در سازمان ملل خدمت کرده‌اند به وزارت امور خارجه برسند.» اما برخلاف انتظار او، کمال خرازي واکنش لازم را نشان نمي‌دهد. حال اين‌که دکتر کمال خرازي بنا به ملاحظاتي تصميم گرفته معاون خود محمدجواد ظريف را به جاي خودش به جلسه بفرستد! بروس رايدل عضو سابق شوراي امنيت ملي آمريکا گفت: «زماني که از نشست ويژه افغانستان خارج مي‌شديم، آلبرايت بر سر ما داد زد! ما نمي‌دانستيم که ايراني‌ها ما را فريب خواهند داد.» محمدجواد ظريف بعدها گفت: «قطعا کساني که انتظار داشتند وزير امور خارجه ايران در نشست مربوط به افغانستان شرکت کند نااميد شدند ولي اين نشست نه تنها منفي نبود بلکه براي مسئله افغانستان سازنده هم بود.»

منوچهر متکي

دکتر منوچهر متکي اولين وزير خارجه ايران بود که قبل از پايان دوره کاري و در حالي که در يک سفر ديپلماتيک به سنگال حضور داشت، برکنار شد. البته به روايتي ديگر دکتر محمود احمدي‌نژاد، اولين رئيس‌جمهور ايراني بود که وزير خارجه‌اش را در يک سفر کاري برکنار کرد. سايت ديپلماسي ايراني شهريور گذشته متن صحبت‌هايي از احمدي‌نژاد را منتشر کرد که در آن اذعان شده است که «به متکي گفته شده بود که برکنار شده، اما او اصرار داشته است که به سنگال برود.»

علي‌اکبر صالحي

دکتر علي‌اکبر صالحي، وزير خارجه ايران در سال 1391 اولين ديپلمات ارشد ايراني بود که پس از 33 سال با دعوت رسمي به جمهوري مصر رفت و با محمد مرسي، رئيس‌جمهور وقت مصر ديدار کرد، البته تا به اين لحظه او احتمالا آخرين ديپلمات ايراني هم بوده است. مرسي نزديک به يک سال است که با کودتاي ارتش مصر از قدرت برکنار شده و در بازداشت به سر مي برد.

محمدجواد ظريف

پس از پيروزي انقلاب اسلامي و تسخير لانه جاسوسي آمريکا که به قطع روابط کشورمان با اين کشور منجر شد، دکتر محمدجواد ظريف، نخستين وزير خارجه ايران است که در حاشيه شصت و هشتمين مجمع عمومي سازمان ملل متحد با وزير خارجه آمريکا ديدار کرد. اولين گفت‌وگوي دو رئيس‌جمهور ايران و آمريکا نه رو در رو که تلفني انجام شد. آن سوي خط باراک اوباما رئيس‌جمهوري ايالات متحده آمريکا بود که براي نخستين بار بعد از ۳۵ سال با يک رئيس‌جمهور از ايران گفت‌وگو مي‌کرد. دکتر محمدجواد ظريف به اقتضاي حضور و همچنين فعاليت ديپلماتيک طولاني مدت در آمريکا، ارتباط گسترده‌اي با جامعه آمريکا و محافل سياسي و علمي اين کشور داشته است. روزنامه هرالدتريبون، در مقاله‌اي به قلم «وارن هوگ» به حضور گسترده محمدجواد ظريف در مجامع عمومي آمريکا اشاره مي‌کند: «محمدجواد ظريف به اندازه‌اي در دانشگاه‌ها، محافل عمومي سياسي و اجتماعي حضور مي‌يابد که ليزا اندرسون، رئيس دانشکده امور بين‌الملل دانشگاه کلمبيا از وي پرسيده است که آيا قصد شرکت در رقابت‌هاي انتخاباتي آمريکا را دارد؟» در حرفه‌اي بودن دکتر ظريف همين بس که «هنري کيسينجر»، مشاور اسبق امنيت ملي ايالات متحده آمريکا يک نسخه از کتاب ديپلماسي را که خودش نوشته بوده را با اين نوشته در صفحه اول به دکتر ظريف هديه مي‌دهد: «تقديم به دشمن قابل احترام، ظريف»