سخنان دیروز دکتر علی اکبر ولایتی در برنامه "شناسنامه" شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی ایران، نکات زیادی را در بر داشت؛ از جمله اشاره به سابقه تاریخی دخالت های کشورهایی مانند انگلستان و آمریکا در امور ایران، کمک های تسلیحاتی پنج عضو دائم شورای امنیت به صدام، روند تصویب قطعنامه 598 و ....

بخشی از سخنان مشاور بین الملل مقام معظم رهبری بر موضوع نحوه "مذاکره با 5+1 و به خصوص آمریکا" اختصاص داشت که برخی سایت های فارسی زبان، تنها این بخش را پوشش دادند.

سایت بی بی سی فارسی(bbc persian) در خبری کوتاه نوشت:

علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر ایران در امور بین‌الملل می‌گوید ایران باید با کشورهای ۱+۵ از جمله آمریکا جداگانه و دو به دو مذاکره کند چون این شش کشور در بسیاری از موارد اختلاف نظر دارند اگر بر سر مخالفت با ایران به اشتراک برسند، در کار ما عیبی وجود دارد.

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: «با آمریکا هم در رابطه با مذاکرات هسته ای، عراق و افغانستان هم در گذشته صحبت کردیم و این بار هم گفت و گو شد و این جواز را نظام داده که در باره مسایلی مانند عراق، افغانستان و موضوع هسته‌ای می شود، صحبت کرد.»

آقای ولایتی که شانزده سال وزیر خارجه ایران بوده، گفت سیاست ایران این است که دیپلماسی را با دیپلماسی پاسخ دهد. وی تاکید کرد ایران در گذشته هم مذاکره‌ای را که کیفیت آن درست باشد، رد نکرده بوده است.

کارشناسان اظهارات آقای ولایتی که به رهبر ایران نزدیک است و مشاور امور بین‌الملل اوست، حمایت از دولت حسن روحانی در مذاکرات هسته ای با ۱+۵ تلقی می‌کنند.

سایت رادیو فردا(radiofarda) هم تنها این بخش از سخنان دکتر ولایتی را بازتاب داد و نوشت:

علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهور اسلامی، ضمن حمایت از دیپلماسی هسته‌ای دولت روحانی، می‌گوید برای رسیدن به نتیجه مطلوب‌ باید با تک‌تک اعضای گروه ۱+۵ و از جمله آمریکا مذاکرات دو جانبه داشت.

ولایتی که به تازگی از سوی اکبر هاشمی رفسنجانی به ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک منصوب شده، در یک برنامه تلویزیونی، درباره مذاکرات هسته‌ای و توافق ژنو گفت: «مبنا این است که دیپلماسی را با دیپلماسی پاسخ دهیم. اگر طرف مقابل با تدبیر و پیچیدگی عمل می‌کند ما هم باید با تدبیر و پیچیدگی عمل کنیم.»

ولایتی که برای ریاست جمهوری نیز نامزد شده بود، در مناظره‌های تلویزیونی از جمله کاندیداهایی بود که به همراه حسن روحانی از دیپلماسی هسته‌ای دولت محمود احمدی‌نژاد به شدت انتقاد کرد.

وی که حاضر نشد به نفع دیگر کاندیداها اصولگرا از صحنه کنار برود، در این مناظره‌ها در انتقاد از تیم مذاکره‌کنندگان پیشین به سرتیمی سعید جلیلی گفته بود، که آنها به جای مذاکره "خطابه" می‌خوانند و فرصت‌های پیش آمده برای توافق را از دست داده‌اند.

اکنون علی‌اکبر ولایتی می‌گوید که با مذاکره و تعامل با همه کشورهای ۱+۵ می‌توان نتیجه بهتری از مذاکرات گرفت.

ولایتی گفت: «اینکه ما در گذشته مذاکره را رد نمی کردیم، خیلی خوب بود و بنا ما همواره بر این بود که مذاکره کنیم. اما این رویه لازم است اما کافی نیست زیرا کیفیت مذاکره هم باید درست باشد.»

به گزارش ایرنا، مشاور رهبر جمهوری اسلامی تصریح کرد: «اگر با تک‌تک ۶ کشور عضو ۱+۵ تعامل نداشته باشیم و با آنها مذاکرات دو به دو نکنیم، وقتی ما یک سر میز می‌نشینیم و ۶ کشور آن سوی دیگر می‌نشینند، آنها نهایت تلاش و هماهنگی را کرده‌اند و ما هیچ کار موثری نکرده‌ایم، روش غلطی است.»

آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین به همراه آلمان، اعضای گروه موسوم به ۱+۵ هستند که چندین سال است با ایران بر سر برنامه‌ هسته‌ای‌اش به مذاکره نشسته‌اند. این مذاکرات در حدود ۱۰ سال پیشرفتی نداشت تا اینکه در سوم آذر ماه امسال طرفین توانستند به توافقی موقت دست یابند.

ولایتی در ادامه اظهار داشت: «با آمریکا هم در رابطه با مذاکرات هسته‌ای، عراق و افغانستان هم در گذشته صحبت کردیم و این بار هم گفت‌و‌گو شد و این جواز را نظام داده که مسایلی مانند عراق افغانستان و موضوع هسته‌ای می‌شود، صحبت کرد.»

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک افزود: «هر کدام از این کشورها ویژگی‌ها و منافعی دارند و ۱۰۰ درصد منافع اینها بر هم منطبق نیست ما اگر کاری کنیم که این شش کشور که در بسیاری از موارد با هم اختلاف نظر دارند بر سر مخالفت با ما به اشتراک برسند، پس در کار ما عیبی وجود دارد.»

ولایتی با انتقاد از رویکرد دیپلماتیک ایران در سال‌های گذشته گفت:«ما چه کرده‌ایم که شش کشور مختلف‌الجهت به لحاظ سیاسی و بین‌المللی در معدود مسایلی با هم به اتفاق نظر برسند که یکی از آنها مخالفت با ایران است ... دیپلماسی یعنی اینکه از اختلافات اینها استفاده کنیم.»

وی در ادامه گفت: «دولت تلاش می‌کند و مردم هم به دولت کمک کنند که بتواند از این مشکلات بیرون بیاید. در موضوع هسته‌ای هم باید به دولت کمک کرد که از عهده این کار مهم برآید.»

توافق ژنو در آذر ماه امسال در حالی حاصل شد که پیش از آن در تاریخ پنج مهر ماه باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا، با حسن روحانی همتای‌ ایرانی‌اش هنگام ترک نیویورک تلفنی صحبت کرده بود. پیش از این تلفن که در تاریخ روابط پس از انقلاب بی‌سابقه بود، محمدجواد ظریف هم با جان کری وزیر خارجه آمریکا نزدیک به نیم ساعت گفت‌وگوی دوجانبه داشت. باراک اوباما در آن هنگام، جان کری را مامور پیگیری مذاکرات هسته‌ای با ایران کرد تا اینکه در آذر ماه طرف‌ها پس دهها ساعت مذاکره به توافق موقت رسیدند.

علاوه بر دیدارهای وزیران خارجه ایران و آمریکا، تماس‌های مستقیم ایران در طول گفت‌وگوها در سطح معاونان وزارت خارجه ادامه داشته است. درعین حال، پس از افزوده شدن شماری از شرکت‌ها و افراد به فهرست‌ تحریم‌های آمریکا، ظریف در تماسی تلفنی با همتای آمریکایی خود مراتب نارضایی ایران را به اطلاع واشینگتن رساند.

کمی پیش از توافق ژنو دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا، با حسن روحانی، تلفنی گفت‌وگو داشت که اقدامی کم‌سابقه است.

سایت صدای آمریکا(voa) نیز با بازتاب این بخش از سخنان دکتر ولایتی، نوشت:

آقای ولایتی که اکنون رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام است درباره مذاکره رو در رو با آمریکا گفته است «این جواز را نظام داده که در باره مسایلی مانند عراق، افغانستان و موضوع هسته‌ای می شود، صحبت کرد.»

علی اکبر ولایتی گفت ایران در گذشته نیز مذاکره ای را که کیفیت آن درست باشد رد نکرده بود.

آقای ولایتی، وزیر خارجه اسبق ایران، در حالی این سخنان را گفته که روز دوشنبه (شش دی) عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران از پیگیری مذاکرات کارشناسی ایران و ۱+۵ از روز دوشنبه آینده در ژنو خبر داد.

برخی منابع اروپایی نیز ازسرگیری مذاکرات فوق در تاریخ سی دسامبر (نهم دی ماه) را تایید کرده اند. آقای عراقچی گفته است که این مذاکرات برای تعیین ساز کار اجرایی توافق ژنو است.

ایران و شش قدرت جهانی در سوم آذر با امضای سندی به توافق اولیه و موقت برای شفاف سازی در برنامه اتمی ایران در ازای تسهیل محدود تحریم های اقتصادی، دست یافتند و پس از آن تا به حال دو دور مذاکرات کارشناسی در ژنو برگزار کرده اند.