متخصصان بیماری‌های تنفسی دیروز در ششمین کنگره بین‌المللی «بیماری‌های ریه، مراقبت‌های ویژه و سل» گردهم آمدند. جایی برای حرف‌های تخصصی درباره بیماری‌های تنفسی. در این همایش پزشکان و نمایندگانی از کشورهای مختلف جهان از جمله اروپا و آمریکا حضور داشتند.

علی‌اکبر ولایتی، رییس ششمین کنگره بین‌المللی بیماری‌های ریه، مراقبت‌های ویژه و سل آخرین آمار مبتلایان به بیماری سِل در کشور را 12‌هزار نفر اعلام کرد و گفت: «حدود سه‌هزار نفر از بیماران شناسایی نشده‌اند.»

او با بیان این‌که سلِ مقاوم به درمان در جهان به عنوان یک چالش مهم مطرح است، ادامه داد: «ایران کشور مرجع در مقابله با سل مقاوم است. حدود یک سوم بیماران مبتلا به سل در ایران را افراد خارجی تشکیل می‌دهند که برای درمان به ایران سفر می‌کنند.»

چنان‌که ولایتی می‌گوید بیماری «سل» که در سال‌های گذشته وزارت بهداشت اعلام کرده بود روند ابتلا به آن در ایران رو به افزایش گذاشته حالا تحت کنترل است و آمار مبتلایان به این بیماری نسبت به سال گذشته کاهش محسوسی داشته است.

رییس بیمارستان مسیح دانشوری با بیان این‌که تعداد مبتلایان به بیماری سِل در ایران به یک سوم در ۱۰ سال گذشته کاهش یافته است، ادامه داد: «در 10 سال پیش آمار مبتلایان به سِل 40 نفر به ازای هر 100‌هزار جمعیت بود. ولی امروز ما به آمار 12 تا 14 نفر به ازای هر 100‌هزار نفر رسیده‌ایم یعنی آمار مبتلایان به سِل در کشور به یک سوم نسبت به 10 سال گذشته کاهش یافته است.»

او با اشاره به این‌که یک سوم بیماران مبتلا به سِل در بیمارستان مسیح دانشوری اتباع خارجی هستند، گفت: «این افراد از کشورهای همسایه وارد ایران می‌شوند در مسیر عبوری خود بیماری سِل را نیز وارد کشور می‌کنند در حالی که در بعضی از این کشورها بیماری سِل مقاوم به درمان در بین جمعیت‌های آنان بسیار شایع است.

در حال حاضر نیز بیشترین مبتلایان به بیماری سِل مربوط به استان‌های مرزی کشورمان است.» در سال‌های گذشته وزارت بهداشت هم اعلام کرده بود استان‌های سیستان و بلوچستان و استان گلستان از نظر بروز سل، دو استان با شیوع بالا هستند.

به استناد گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) بروز سل در 22 کشور دنیا بیش از کشورهای دیگر است‎؛ آذربایجان،روسیه، ترکمنستان وجمهوری‌های استقلال‌یافته شوروی سابق از این دست کشورها هستند. سونامی بیماری‌های تنفسی در راه است سازمان بهداشت جهانی در سال 2000 چهار بیماری ازجمله بیماری های قلبی عروقی، تنفسی، دیابت و سرطان را در اولویت پیشگیری و به عنوان چهار بیماری عمده که باعث مرگ و میر در جهان می شوند، اعلام کرد.

 آمارها نشان می‌دهد در حال حاضر 800‌میلیون نفر در دنیا مبتلا به بیماری‌های تنفسی هستند و در سال‌های آینده بیماری‌های مزمن و سرطان جزو 6 مورد مرگ و میر قرار می‌گیرد. به گفته متخصصان حاضر در این کنگره، بیماری‌های تنفسی به خاطر حساسیت‌هایی که در بدن رخ می‌دهد از ویژگی‌های خاصی برخوردار است و در سال‌های اخیر نیز به دلیل تغذیه نامناسب، عدم تحرک، آلودگی هوا، مصرف دخانیات باعث شده است بیماریهای غیرواگیر شیوع بیشتری پیدا کند. براساس آمار ارائه شده در این کنگره در دنیا 400‌میلیون نفر گرفتار آسم هستند و حدود 200‌میلیون نفر دچار بیماری‌های مزمن تنفسی بوده و در حدود بیش از 1‌میلیارد نفر هم از بیماری‌ آلرژی رنج می‌برند. در ایران هم 10‌درصد از بچه‌های زیر 14 سال و تا 6‌درصد بزرگسالان گرفتار بیماری آسم هستند.

این آمارها در بخشی از صحبت‌های احمدرضا مسجدی، قائم‌مقام بیمارستان مسیح دانشوری ارائه شد.

او حرف‌های دیگری زد از جمله درباره خطر شیوع گسترده بیماری‌های مزمن تنفسی در سال‌های آینده هشدار داد و افزود: «برخی کارشناسان معتقدند کشورهای در حال توسعه در دو دهه آینده با سونامی بیماری‌‎های مزمن تنفسی مواجه می‌شوند و این موضوع در ایران هم جدی است. باید در زمینه عدم مصرف قلیان و سیگار به‌خصوص برای مراقبت از خردسالان و نوجوانان و جوانان کشور اقدامات جدی صورت بپذیرد زیرا در سال‌های آینده سیل بیماری‌های تنفسی را خواهیم داشت.»

به گفته قائم‌مقام بیمارستان مسیح دانشوری، اتباع غیرمجاز کشورهای افغانستان، عراق، ‌آذربایجان و پاکستان، بیماری سل را وارد کشور می‌کنند. مثلا بیماری سل مقاوم به درمان که سخت‌ترین بیماری سل به حساب می‌آید در پاکستان بسیار شایع است.

این فوق تخصصی بیماری‌های ریوی از بررسی و کنترل بیماری «COPD» یا همان بیماری مزمن ریوی خبر داد و افزود:«با همکاری معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت و شهرداری تهران بررسی این بیماری برای نخستین‌بار در 22 منطقه شهر تهران آغاز کرده‌ایم که در هفته‌های آینده آمارهای آن را منتشر خواهیم کرد و قرار بر این است تا وزارت بهداشت نیز این طرح را پس از بررسی‌های لازم در کل کشور به اجرا در آورد.»

قائم‌مقام بیمارستان مسیح دانشوری درباره آخرین آمارهای مبتلایان به سِل در ایران گفت: «براساس آخرین آمارها رقم 22 در 100‌هزار برای مبتلایان به بیماری سل در کشورمان ثبت شده است یعنی به روایتی اگر جمعیت کشور را در حدود 75‌میلیون نفر در نظر بگیریم در حدود 17 تا 18‌هزار نفر به بیماری سل مبتلا هستند که 70‌درصد این مبتلایان آمارشان ثبت می‌شود البته تمام این افراد شناسایی و تشخیص داده می‌شوند ولی بعضی از آن‌ها وارد سیستم نمی‌شوند.»

مسجدی با اشاره به این‌که تشخیص و درمان بیماری سل رایگان است، ادامه داد: «افرادی که دو هفته متوالی دچار سرفه می‌شوند یا خلط خونی پیدا می‌کنند باید از نظر بیماری سل مورد چکاپ قرار گیرند، درمان بیماری سل 6 ماه طول می‌کشد و در 98‌درصد موارد نیز این بیماری قابل درمان است.»

به گفته او بیماری آسم و سل با هم متفاوتند؛ شاید بیماری آسم هرگز درمان کامل نداشته باشد ولی بیماری سل درمان آن به صورت کامل صورت می‌پذیرد و درمان آن نیز دو سال طول می‌کشد. بیماری سل همه جای بدن را دربرمی‌گیرد ولی بیش از 80‌درصد این بیماری در ریه خود را نشان می‌دهد و زمانی که فردی دچار چنین بیماری باشد چون ریه محل اصلی ابتلا و انتشار این بیماری است با سرفه و عطسه این بیماری به راحتی منتشر می‌شود و هوا را آلوده می‌کند و خیلی‌ها را می‌تواند گرفتار کند بنابراین هرکسی بیش از دو هفته دچار سرفه مکرر باشد باید از نظر بیماری سل مورد چکاپ قرار گیرد.

مسجدی با اشاره به این‌که خوشبختانه امکانات و تجهیزات تشخیص و درمان بیماری سل در کشور فراهم است ولی باید درباره ورود افراد از کشورهای همسایه که حامل این بیماری هستند اقداماتی صورت پذیرد، افزود: «مثلا کشور آذربایجان بالاترین میزان سل را در دنیا دارد وقتی فردی از این کشور وارد ایران می‌شود به شهرهای مختلف رفت‌وآمد می‌کند و چون این بیماری علایم ظاهری نیز ندارد می‌تواند در مدت زمان تردد این افراد این بیماری در کشور شیوع پیدا کند.»

قائم‌مقام بیمارستان مسیح دانشوری خاطرنشان کرد: «کشور ما با همکاری ژاپن برنامه‌ای برای کنترل بیماری سِل در افغانستان شروع کرده است زیرا ما همان‌طور که برای کشور خودمان در بحث بیماری‌ سل اقدام می‌کنیم باید به صورت منطقه‌ای نیز عمل کنیم مثلا در بیمارستان مسیح دانشوری یک سوم بیماران مبتلا به سل خارجی هستند. آن‌ها هیچ جایی برای درمان نیز ندارند بنابراین ما باید برای کنترل و جلوگیری از بیماری سل به صورت منطقه‌ای عمل کنیم.»